Jakie wybrać zabezpieczenie do drzwi w elektronicznych systemach kontroli dostępu?

Elektrozaczep vs Zwora elektromagnetyczna vs Rygiel

Jednym z podstawowych komponentów systemu kontroli dostępu jest element montowany w drzwiach – czyli elektrozaczep. Rzadziej stosowaną alternatywą dla tego rozwiązania jest montaż zwory elektromagnetycznej lub rygla solenoidowego. Elektrozaczep odpowiada nie tylko za fizyczne bezpieczeństwo przy siłowym forsowaniu dostępu do części chronionej, ale także za komfort dostępu do pomieszczeń, estetykę i bezawaryjną pracę.

Rozróżnia się dwa podstawowe rodzaje elektrozaczepów:

• elektrozaczepy standardowe: blokują drzwi bez napięcia, a dopiero po jego podaniu zwalniana jest zapadka.
  Stosowane są w zwykłych sytuacjach, często w jednostronnej kontroli dostępu, kiedy z chronionej części możemy wyjść korzystając z klamki.

• elektrozaczepy rewersyjne: drzwi blokowane są po podaniu napięcia, a po jego zaniku możliwy jest swobodny dostęp.
  Stosowane są miejscach użyteczności publicznej, w wyjściach ewakuacyjnych, miejscach, gdzie przepisy bezpieczeństwa wymagają otwarcia drzwi w czasie np. alarmów przeciwpożarowych.

Elektrozaczepy mogą posiadać różne dodatkowe funkcje:

• elektrozaczepy z wyłącznikiem – elektrozaczep posiada mechaniczny wyłącznik, który pozwala pozostawić drzwi otwarte niezależnie od tego, czy podane jest napięcie.
  Takie rozwiązanie stosowane jest w zaczepach standardowych.

• elektrozaczepy z pamięcią – standardowo drzwi są otwarte w czasie podania napięcia (lub jego braku w zaczepach rewersyjnych), czyli zazwyczaj przez kilka sekund.
  W zaczepach z pamięcią po podaniu napięcia (lub jego zdjęciu) zapadka pozostanie otwarta do czasu otwarcia drzwi i ich zamknięcia.

• elektrozaczepy z czujnikiem – mogą sygnalizować otwarcie drzwi lub ich niedomknięcie

• elektrozaczepy z regulowaną zapadką – pozwalają na regulację luzu między zapadką a językiem zamka.
  Zbyt duży nacisk języka powoduje często problemy z otwieraniem drzwi.

Istnieją także zaczepy specjalne:

• wzmocnione – o zwiększonej wytrzymałości mechanicznej

• ognioodporne – o zwiększonej wytrzymałości na temperaturę

• meblowe – stosowane np. w gablotach wystawowych

Elektrozaczepy mogą być także zasilane różnym napięciem, zarówno stałym jak i zmiennym. Istnieją także zaczepy o obniżonym zapotrzebowaniu na prąd, stosowane w miejscach, gdzie często występują długie zaniki napięcia i system kontroli dostępu musi długo pracować na zasilaniu bateryjnym.

Przed wyborem odpowiedniego zaczepu należy też dokładnie obejrzeć drzwi. Istnieją różne obudowy zaczepów: przystosowane tylko do drzwi lewych lub prawych, symetryczne, w wąskiej obudowie, zespolone z listwą montażową lub pozwalające na dobór odpowiedniego kształtownika – płaskownika lub kątownika o odpowiedniej długości. W miejscach gdzie nie sposób zamontować zaczepu można użyć zwory elektromagnetycznej lub rygla.

Zwory elektromagnetyczne są alternatywą dla powszechnie stosowanych elektrozaczepów. Zaletą tego elementu jest brak potrzeby ingerencji w elementy stolarki. Element ten jest stosowany w miejscach gdzie ościeżnica drzwi nie pozwala na montaż zaczepu lub jest to utrudnione. Zwory mogą być także montowane w drzwiach dwuskrzydłowych lub szklanych. Wadą zwór jest ich wygląd. Montuje się je w górnej części drzwi, przez co nie wyglądają one estetycznie. Zwora działa, kiedy podane jest napięcie na jej cewkę montowaną na ościeżnicy, przyciąga wtedy ona metalową płytkę przymocowaną do drzwi. Ważnym parametrem jest wytrzymałość zwory podana jako siła nacisku. Należy pamiętać, iż niedokładny montaż (przesunięcie płytki zwiernej względem korpusu elektromagnesu) może spowodować znaczne obniżenie wytrzymałości.

Rygle elektromagnetyczne (zamki solenoidowe) ze względu na estetykę i bezawaryjność mogą być dobrym zamiennikiem elektrozaczepów, jednak z powodu trudnego montażu nie są zbyt popularne. Zasadą działania tych zamknięć jest ruch trzpienia, który sterowany jest polem elektromagnetycznym wytwarzanym przez solenoid. Rygle mogą być jedynym rozwiązaniem w miejscach, gdzie montaż elektrozaczepu czy zwory elektromagnetycznej jest niemożliwy – np. w dzwiach obrotowych.

Przy instalacji systemu kontroli dostępu należy mieć na uwadze, że montaż akcesoriów do skrzydła oraz ościeżnicy drzwi, mimo iż wydaje się dość prosty, jest pracą, która wymaga doświadczenia i uwagi, a błędy przy niej popełnione skutkują uszkodzeniem stolarki, nieestetycznym wyglądem oraz utratą gwarancji. W skrajnych przypadkach mogą stanowić również zagrożenie życia lub zdrowia – np. przy nieumiejętnych manipulacjach w drzwiach przeciwpożarowych lub nie przestrzeganiem przepisów bezpieczeństwa.